۵s

۵s

اشتباه نکنید!
این عکس مربوط به بهساد نیست ، مربوط به یک جایی دیگر هست ، در بهساد مدتی است که با یک حرکت گروهی منسجم انجام دادیم و نتیجه آن را هم به خوبی گرفتیم .
تا چند وقتی پیش ، بهساد زیاد مرتب نبود ، روی میزها شلوغ و گاهی هم در ظرفشویی ظرفها می ماند تا آقا تورج که هفته ای یک بار می آمد… البته این قضیه مربوط به سال اول می باشد ، خلاصه اینکه مهندس صنایع باشی و اندر خواص بهره وری و از اینجور چیزها ۱۰۰۰ جا سخنرانی کنی و وضع خودت از همه بدتر باشد.
چند بار هم تصمیم گرفتیم اما نشد. تا اینکه نظام ۵s به عنوان یکی از اهداف عملیاتی سال ۸۳ تعیین شد. با آمدن آقای منصوری به شرکت ، چند وقت بعد ما کمیـته ۵ُs را تشکیل دادیم ، ناگفته نماند که مقاومتهایی هم شد. اما الان به جرات می توانم بگویم که نظم و ترتیب تا حد زیادی جزء فرهنگ بهساد شده است ، و آراستگی جزء لاینفک بهساد است. اما ۵s چیست ؟

مرحله اول : پاکسازی این واژه به معنی پاکسازی محل کار است.برای اجرای این مرحله مشارکت تمامی پرسنل الزامی است.به عنوان مثال : در ارتباط با شرح وظایف :

– بررسی شرح شغلها و دسته بندی وظایف مفید و غیر مفید
– حذف وظایف غیر ضروری و بی فایده
– ساده کردن وظایف در مورد اطلاعات :
– دسته بندی اطلاعات
– جدا کردن اطلاعاتی که مدت زیادی است استفاده نشده و حذف آنها
– به روز در آوردن اطلاعات ضروری در مورد فضای در دسترس :
– بررسی تمامی اقلامی که در فضای مورد نظر قرار گرفته اند
– جدا کردن اقلام غیر ضروری و دور ریختن آنها در مورد مواد :
– بررسی مواد موجود و جدا کردن مواد مورد نیاز از مواد غیر ضروری – برچسب زدن مواد
مرحله دوم : نظم دهی قدمهای مختلفی که در این مرحله باید برداریم به شرح زیر است:

– برای هر چیزی جای معینی را در نظر بگیریم
– هر چیزی را در همان جایی که برایش معین کرده ایم ، قرار دهیم .
– اقلام پر اولویت را نزدیکتر به محل کار قرار دهیم.
– محلی را که اقلام در آنجا قرار می گیرند به نام همان شیئی نام گذاری کنیم و برچسب بزنیم.
مرحله سوم : نظافت در ارتباط با این مرحله موارد زیر را باید دائماً انجام داد :
– بازرسی ابزار و تجهیزات به طور مداوم – بازرسی محیط کار و تمیز کردن آن
– فکر کردن درمورد سایر چیزهایی که در محل کارمان وجود دارد و یا از آنجا می گذرد
– تأکید بر روی این نکته که تمیز کردن فقط شامل ظاهر اشیأ نیست ، بلکه باید داخل آن را نیز تا آنجائیکه امکان دارد تمیز کرد.
مرحله چهارم : حفظ و نگهداری آنچه در این مرحله مد نظر است ، تغییر فرهنگ کاری به نحوی است که نظم ، ترتیب ، ایمنی و… جزو عادات کاری قرار گیرد. مهمترین اقدامی که در این مرحله انجام می شود تهیه چک لیستهایی است که مسئولیت هر فرد در ارتباط با نظافت و ایمنی همراه با کاری که باید انجام شود ، در آن ثبت می گردد و به صورت هفتگی یا روزانه بررسی می شود.سایر اقدامات به شرح ذیل است:

– قطعات و یا چیزهایی را که استفاده شده و یا شکسته و یا اضافی است ، به طور مرتب از محل کار دور شود.
– برای حفظ ایمنی به عنوان اصلی ترین نیازها مواردی از قبیل صدا ، دود ، نور ، سیم برق ، مسیر حمل و نقل و … دائماً توسط تمامی افراد بررسی شود تا هر چیزی به صورت عادی و در جای خود قرار گرفته باشد و در مسیر ها مانعی نباشد.
– باید افراد مطمئن باشند که هر چیزی در سر جای خود قرار گرفته و این موضوع دائماً بررسی شود. – به حداقل رساندن ضایعات روغن ، هوا ، بخار ، برق و … جزو وظایف قرار گیرد .
– استفاده از ابزار و وسایل ایمنی به طور منظم مورد تأکید قرار گیرد.
مرحله پنجم : توسعه فرهنگ مشارکت این مرحله در حقیقت پویایی نظام ۵S را تضمین می کند ، چرا که فرهنگ جدید را ترویج می کند و کارکنان را نسبت به وظایفشان آگاه می سازد ، به طور کلی در این مرحله به طور مرتب به کارکنان آموزشهای زیر داده می شود:

– آموزش کلیه پرسنل و آشنایی با استانداردهای کلیدی ایمنی
– آموزش پرسنل در زمینه چهار مرحله قبلی – آموزش پرسنل با کار گروهی و ابزار آن
به این ترتیب با طی مراحل پنج گانه فوق نظم ، ایمنی ، شادابی و انگیزه کارکنان برای مشارکت در فرآیند بهبود و در حقیقت بستر لازم برای انجام سایر اقدامات دستیابی به کیفیت جامع فراهم خواهد شد.

مطلب راجع به ۵s را از اینجا آورده ام ، آنها نمی دانم از کجا آورده اند