نرخ‌نامه یا آرزونامه؟

چند سالی است که دوستان و هم‌کاران من در سازمان نظام صنفی رایانه‌ای کشور که تعرفه نرخ خدمات فنی – تخصصی انفورماتیک را منتشر می‌کنند. فرآیند تعیین نرخ خدمات، به طور کامل درست است. هزینه‌ها درست دیده‌ شده‌اند و جز ضریب‌هایی که مرجع و نحوه تعیین آن‌ها نامشخص است، نکته مبهمی را نمی‌توان درباره آن مطرح کرد.

اما چندی‌ پیش بود که در جلسه با یکی از مشتریان به نرخ‌نامه اشاره کردم که با صراحت آن را رد کرد و گفت که آن را قبول ندارد. مشتری دیگری داریم که از آن نیز فراتر رفته است و نرخ‌نامه‌ای درست کرده که به زعم خود در مورد همه پیمان‌کاران «اعمال» می‌شود. خود ما هم گاه پیش می‌آید که پایین‌تر از نرخ‌نامه کار می‌کنیم. اگر بخواهیم موضوع را طبقه‌بندی کنیم، عوامل زیر باعث می‌شوند که تعرفه‌ نرخ خدمات انفورماتیک همواره تحت تاثیر قرار بگیرد:

1. قدرت چانه‌زنی مشتریان
   
2. سیاست‌های بازاریابی و کاهش قیمت به دلیل رقابت و تلاش برای به دست آوردن بازار
   
3. فشار رقبا (به خصوص تازه واردها) و تلاش برای از دست ندادن بازار
   

این موارد باعث شده است که «نرخ‌نامه» بیش‌تر شبیه «آرزونامه» باشد. آرزویی که تحقق آن از ضروریات توسعه صنعت فناوری اطلاعات در کشور می‌باشد. ای‌کاش مشتریان می‌دانستند که افزایش قدرت اقتصادی شرکت‌های نرم‌افزاری لزومن به ضرر آن‌ها نیست و مزایایی از قبیل افزایش سطح کیفی و فناوری محصولات و خدمات را در بر خواهد داشت.