محیط زیست را دریابیم

• من همیشه سفر با قطار را دوست داشتم. دلایل زیادی دارد، از جمله آن‌که وقتی از پنجره قطار به بیرون نگاه می‌کردم کم‌تر آلودگی زیست محیطی و اثرات فعالیت آدم‌ها دیده می‌شد.
  

  چند وقت پیش بود که از سفر با قطار باز می‌گشتم، در کنار ریل قطار تعداد زیادی از بطری‌های آبی که در قطار توزیع می‌شود ریخته شده بود. شاید هر چند ده متر یکی دو تا از این بطری‌ها دیده می‌شد. خیلی بد بود و زشت بود. تا مدت‌ها موضوع آزارم می‌داد.
  

• روبروی ساختمان بهساد، منزل زن‌عموی مادرم بود. حیاطی داشت مصفا و پر درخت که عصر‌های تاسوعا، آش رشته نذری می‌دادند. عمو علی سال ۶۸ دار فانی را وداع گفت و پارسال زن‌عمو فوت کرد و بچه‌ها خانه را به قیمتی کلان فروختند. چند روز است که آقاهه خریدار تمام درخت‌ها را از ریشه کنده و در حال تخریب آن‌جاست. قرار است که آپارتمان سازی شود. این روزها ناراحت خانه عمو علی هستم و درخت‌هایش. خیابانی که بهساد در آن قراردارد پر شده از آپارتمان‌های سیمانی زشت و بدقواره.
  

مسائلی که بر شمردم در کنار ده‌ها خبر و مسئله زیست محیطی، برای خیلی‌ها آزاردهنده است. نسل بسیاری از حیوانات و گیاهان منقرض می‌شود، طبیعت و شهرها زشت‌تر و خشک‌تر می‌گردند و ما آدم‌ها به انواع بیماری‌های عجیب و غریب و کشنده مبتلا می‌شویم، همه زجر می‌کشیم.

شاید برای فردی مانند من که کار و کسبش ربط حداقل مستقیمی به محیط زیست ندارد، این موضوع یک علاقه و یا چالش شخصی محسوب شود و شاید برخی تعجب کنند که چرا در مرام‌نامه گروه مبارزه با رشوه و فساد اداری هم از محیط زیست گفتیم؛ در حالی‌که به نظر موضوعات جدا از همی می‌آیند.

من باور عمیق دارم که توجه به محیط زیست از چند جنبه دارای اهمیت است. کسی که به محیط زیست فکر می‌کند و اهمیت می‌دهد، به چیزی غیر از خود و خودخواهی‌های خود اهمیت می‌دهد. یعنی این‌که دیگران هم اهمیت دارند و این دیگران می‌تواند شامل حتی آن‌گیاه تنها و فلان جاندار زبان بسته‌ای باشد که جان دارد و صد البته جان شیرین خوش است. اهمیت به محیط زیست یعنی استفاده مهار شده از قدرت تخریبی که در اختیار ما است. دوست داشتن محیط زیست، به معنی توسعه مفهوم دوست داشتن به اجزای آفرینش است و چه چیزی مهم‌تر از دوست داشتن در دنیا وجود دارد؟ یک پرنده همان‌قدر حق زندگی دارد که ما داریم. او همان‌قدر باید راحت باشد که ما هستیم (راستی راحت هستیم؟)

توجه به محیط زیست، یعنی که عناصری مانند زیبایی، پاکی و لطافت، اهمیتی بیش‌تر و والاتر از پول‌های چرکی دارند که شاید این‌روزها تمام زندگی ما را پر کرده‌اند.

و از طرف دیگر تخریب محیط زیست یعنی رشد خودخواهی و خودبینی . یعنی کوته اندیشانه به فکر خود و لذت لحظه‌ خود بودن. عدم توجه به محیط زیست، نوعی کوته بینی محسوب می‌شود. آن وقت که نیروگاهی بدون توجه به اثرات زیست محیطی طراحی و ساخته می‌شود، یعنی مدیران تصمیم‌گیر ایجاد آن نیروگاه در به‌ترین حالت و خوش‌بینانه ترین شرایط رفاه را در یک شکل تک بعدی داشتن برق برای مردمان تصور کرده‌اند و در نگاهی بدبینانه‌تر، به فکر ارائه عمل‌کرد مثبت خود (آن‌هم در یک جهت) و در نگاهی به طور کامل بدبینانه، به فکر منافع نامشروع خود بوده‌اند!

در بسیاری از مدل‌های کسب و کار که از آن‌سوی آب‌ها می‌آیند، هم‌سایه خوب بودن، یکی از الزامات رشد کار و کسب است. اما لازم نیست که حتمن چیزی در مدلی گفته شود که قابل قبول باشد. موضوع ساده است؛ اگر می‌خواهید، با لذت کار کنید، باید همان‌گونه رفتار کنید که دوست دارید با شما رفتار شود. هیچ‌ فردی دوست ندارد کسی پا بر سرش بگذارد و له شود. ما نیز نباید دیگران و محیط زیست دیگران را با چکمه‌های خودبینی و غفلت له کنیم. ما موظف به تکثر زیبایی در پیرامون خود هستیم.

تعالی در کسب و کار، نتیجه تعالی افکاری است که سی‌صد و شصت درجه زندگی ما را در بر دارند.

پیشنهادهای ساده برای حفظ محیط زیست:

• به عنوان یک قدم ساده، این روزها در نذری‌ها دیگران را تشویق کنیم که از ظروف سازگار با محیط زیست استفاده کنند و یا اگر هم از ظروف پلاستیکی مضر برای طبیعت استفاده می‌کنند، آن‌ها را در سطل زباله بیندازند. (موضوع خیلی ساده است)
  
• تعداد کم‌تری کاغذ مصرف کنیم.
  
• مصرف برق و آب را کاهش دهیم.
  
• از وسیله شخصی خود کم‌تر استفاده کنیم.
  

و با همه این‌کارها بدانیم که شاید افراد بیش‌تری می‌توانند کمی و فقط کمی راحت‌تر زندگی کنند.